Ảnh minh họa: Internet

Ông Lê Anh Tú, Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Môi trường, Cục Đăng kiểm VN (thành viên Văn phòng giúp việc Ban điều hành đề án kiểm soát khí thải, gồm đại diện các Bộ GTVT, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Công thương, Tổng cục Môi trường, Cục CSGT) cho biết, dự kiến thực hiện thí điểm tại Đà Nẵng trong năm 2018 -2019, với lộ trình từ 1/7/2018 kiểm soát đối với xe máy đã đăng ký sử dụng lần đầu từ 10 năm trở lên; từ 1/8/2019 áp dụng với xe đã đăng ký sử dụng từ 5 năm trở lên. Sau đó, từ năm 2020 - 2022 áp dụng tại bốn thành phố trực thuộc Trung ương khác là: Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng và Cần Thơ.

Mục tiêu là đến năm 2022, các xe máy có niên hạn sử dụng trên 5 năm được kiểm định và đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mới được lưu hành. “Dự kiến chu kỳ kiểm định là hai năm/lần. Xe đạt tiêu chuẩn khí thải được cấp Chứng nhận, Tem kiểm định để lực lượng chức năng phân biệt với xe khác, còn trường hợp xe không đạt tiêu chuẩn khí thải phải được bảo dưỡng, sửa chữa hoặc nâng cấp để đáp ứng tiêu chuẩn khí thải chung”, ông Tú nói và cho biết, đến thời điểm đó, hành lang pháp lý cũng sẽ được bổ sung chế tài xử lý vi phạm hành chính đối với trường hợp người điều khiển xe máy không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải tham gia giao thông.

Trong hai năm đầu tiên thí điểm tại Đà Nẵng, ước tính có 400 nghìn xe máy được kiểm định khí thải, năm tiếp theo có thêm 300 nghìn xe. Để tạo thuận lợi cho người dân, hệ thống cơ sở kiểm tra khí thải sẽ được tổ chức thực hiện tại các đại lý ủy quyền chính thức của các công ty sản xuất, lắp ráp xe máy và các trung tâm đăng kiểm ô tô. Riêng với hệ thống đại lý của các hãng xe máy, chỉ tính 5 hãng là: Honda, Yamaha, SYM, Piaggio và Suzuki có 1.526 đại lý trên toàn quốc (trong đó tại năm thành phố có 529 đại lý), mỗi đại lý có thể bố trí 2-3 máy đo.

Ước tính trung bình thời gian kiểm tra khí thải mỗi xe chỉ trong 8 phút, nên với việc tổ chức hệ thống kiểm tra khí thải ngay tại các đại lý bảo dưỡng xe máy và đăng kiểm ôtô thì hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu kiểm định. Người dân khi đưa xe đến kiểm định cũng có thể kết hợp sửa chữa, bảo dưỡng xe, mà không cần đưa xe đi nơi khác. Do việc kiểm tra khí thải được xã hội hóa tối đa và mang tính chất dịch vụ công nên cần có nguồn thu hợp lý để bù lại chi phí, cũng như khuyến khích các cơ sở thực hiện.

Do đó, dự kiến việc thu phí được trực tiếp với mức 100 - 150 nghìn đồng/xe/chu kỳ hai năm. Bên cạnh đó, Đề án cũng đưa ra hướng nghiên cứu tìm sự hỗ trợ nguồn kinh phí dành cho bảo vệ môi trường hoặc nguồn khác để có mức phí thấp nhất hoặc miễn phí kiểm định khí thải.

Theo ông Lê Anh Tú, với chu kỳ kiểm tra 2 năm/lần, mỗi lần 8 phút, không gây bất tiện cho người dân. Mức phí kiểm định như trên cũng chỉ chiếm tỷ lệ không đáng kể so với chi phí cho nhiên liệu, bảo dưỡng mỗi năm. Trong khi đó, khi xe được sửa chữa, bảo dưỡng để đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ giúp tăng độ bền và tiết kiệm 10-30% nhiên liệu, cũng như giúp chủ phương tiện biết được tình trạng kỹ thuật máy móc để bảo dưỡng, sữa chữa, ngăn ngừa được nguy cơ mất an toàn kỹ thuật.

Nam Phương (CNOTO)